Acute knee injury in children and adolescents

Acute knee injury ในเด็กและวัยรุ่น

ขั้นแรก ประเมินจากการ “ดู-neuro” ว่ามี limb-threatening injury หรือไม่ ได้แก่ gross deformity, neurovascular compromise, หรือ penetrating injury เข้าไปในข้อเข่าหรือไม่

Neurovascular exam คลำ dorsalis pedis + posterior tibial pulse และเปรียบเทียบกับขาอีกข้าง คลำ popliteal fossa ประเมิน expanding hematoma ตรวจ sensation ระหว่าง first และ second toe และให้กระดก great toe ประเมิน deep peroneal nerve ตรวจ sensation ที่ plantar surface และให้ทำ plantar flexion ของ ankle ประเมิน posterior tibial nerve ทำ ankle eversion ประเมิน superficial peroneal nerve

• ถ้ามี neurovascular compromise + gross deformity ที่เกิดจาก patella หรือ knee dislocation ก็ทำ emergency reduction และค่อยทำ Post-reduction Imagine แต่ถ้าเกิดจาก displaced fracture ก็รีบ consult orthopedist และ vascular surgeon
• ถ้าไม่มี neurovascular compromise ก็ทำ emergency plain film และ consult orthopedist

 

ขั้นต่อมา ตรวจ “คลำ-ขยับ” ประเมินว่ามีข้อบ่งชี้ในการเอกซเรย์หรือไม่ตาม Ottawa knee rules คือ ผิดรูป (gross deformity) บวม (large knee effusion) กดเจ็บ (femoral/tibial physis, fibular head, patella tenderness) งอ (knee flexion < 90^o) หรือลงน้ำหนักหรือเดินไม่ได้ (walk 4 steps) หรือมีแผลทะลุถึงข้อเข่า และแนะนำให้ตรวจข้อสะโพกและข้อเท้าร่วมด้วย

 

ถ้าไม่มี fracture จะเป็น soft tissue injury เช่น ligaments, menisci, tendons, muscles ซึ่งไม่ตรวจแล้วแต่สามารถวินิจฉัยได้ชัดเจนให้ MRI แต่ถ้าไม่มีความชำนาญในการตรวจร่างกายให้ปรึกษา sport medicine หรือ orthopedist ก่อนส่งทำ MRI (เพราะ MRI ไม่ได้วินิจฉัยได้ถูกต้องกว่าการตรวจร่างกายโดยผู้ชำนาญ)

 

การวินิจฉัยที่พบได้ เช่น

• กลุ่ม limb threatening ได้แก่ displaced proximal tibial fx (tibial tubercle fx, proximal tibial physeal fx, tibial tubercle apophyseal fx), displaced femoral physeal fx, tibiofemoral dislocation, penetrating joint wound
• การบาดเจ็บที่พบบ่อย ได้แก่ ligamentous injury (ACL, MCL, LCL, PCL), fracture (physeal fx, tibial spine avulsion fx, patella sleeve fx, osteochondral fx), patella dislocation, muscle strain, meniscal tear
• ที่พบน้อย เช่น quadricep/patellar tendon injury, popliteus tendinitis, referred pain from hip, systemic disease