วันศุกร์ที่ 17 ตุลาคม พ.ศ. 2568

Acute appendicitis in children

Acute appendicitis in children


Epidemiology, Clinical Features, and Evaluation

1. Anatomy และ Pathophysiology

  • Appendix ปกติอยู่ที่ RLQ ของ abdomen และมักเป็น retrocecal (>60%)
  • ความยาวเฉลี่ย 6–10 cm
  • เด็กบางรายอาจมีตำแหน่งผิดปกติจาก malrotation, situs inversus, หรือหลังผ่าตัด congenital defect
  • ในเด็กเล็ก omentum ยังพัฒนาไม่ดี จึงไม่สามารถจำกัดการอักเสบได้ เสี่ยง diffuse peritonitis
  • สาเหตุหลักคือ luminal obstruction จาก fecalith, lymphoid hyperplasia, หรือสิ่งแปลกปลอม
  • เชื้อที่พบได้ เช่น E. coli, Bacteroides fragilis, Peptostreptococcus, Pseudomonas
  • สาเหตุอื่นที่พบได้น้อย: viral infection (Adenovirus, EBV, Measles), parasites (Enterobius, Ascaris), Crohn disease, carcinoid tumor, lymphoma, cystic fibrosis

2. Epidemiology

  • เป็นสาเหตุของการผ่าตัดฉุกเฉินในช่องท้องที่พบบ่อยที่สุดในเด็ก
  • อัตราในสหรัฐฯ: 1–6 ต่อ 10,000 (< 5 ปี), 19–28 ต่อ 10,000 (< 14 ปี)
  • พบบ่อยช่วงวัยรุ่นตอนต้น
  • ชายมากกว่าหญิง (lifetime risk 9 % vs 7 %)
  • เด็ก < 5 ปี มักมี perforation สูง ( 50–100 %) จากการวินิจฉัยช้า
  • Neonate: perforation 50–85 %
  • Negative appendectomy rate ล่าสุด (US 2023): 2.4 %

3. Clinical Manifestations

Classic Presentation (พบมากใน school-age/adolescent)

1.       Anorexia periumbilical pain vomiting pain migration to RLQ

2.       Fever (24–48 ชม.)

3.       Localized tenderness RLQ, rebound/guarding

4.       Pain with movement, hopping, or coughing

Signs of Peritonitis

  • Rovsing sign, Obturator sign, Iliopsoas sign, Rebound tenderness
  • แต่ในเด็กเล็กอาจตรวจไม่ชัดเจน

4. Clinical Variation by Age

กลุ่มอายุ

ลักษณะเด่น

หมายเหตุ

Neonates (0–30 วัน)

Abdominal distension, vomiting (บางราย bilious), sepsis, fever/instability, irritability

มักวินิจฉัยยาก แยกจาก NEC; ควร evaluate Hirschsprung disease

< 5 ปี

Fever, diffuse tenderness + guarding, irritability, refuse ambulation, diarrhea เล็กน้อย มี mucus, dysuria (จาก bladder irritation)

มักมาช้า perforation สูง

5–12 ปี

Classic pattern พบบ่อยขึ้น

RLQ tenderness 82 %, pain with movement 79 %

Adolescent

เหมือนผู้ใหญ่ – RLQ pain หลังจาก periumbilical pain, anorexia, vomiting

ต้องแยกจาก PID, ovarian cyst/torsion, ectopic pregnancy


5. Physical Examination

  • Tenderness ที่ McBurney’s point เชื่อถือได้ที่สุด
  • เด็กมัก “lie still with hip flexed” ลดการเคลื่อนไหว
  • Guarding หรือ rigidity บ่งบอก peritonitis
  • Rebound tenderness ไม่จำเป็นต้องตรวจเสมอในเด็ก
  • Digital rectal exam ไม่เพิ่ม accuracy ไม่แนะนำทำเป็น routine

6. Laboratory Findings

Test

Findings

Comment

WBC > 10,000

ANC > 7,500

ใน 90 %

Sens 85–90 %, Spec 60 %

CRP > 10 mg/L

เมื่อรวมกับ WBC หรือ ANC เพิ่ม sens 97 %

CRP สูงมาก complicated appendicitis

Urinalysis

Pyuria ± hematuria จาก appendiceal irritation

แต่ไม่มี bacteria หรือ nitrite

Urine β-hCG

ใน postmenarcheal female

exclude ectopic pregnancy

Procalcitonin

Sens ต่ำ ( 30 %)

ไม่แนะนำเป็น routine


7. Diagnostic Approach

Risk-based algorithm

ระดับความเสี่ยง

ลักษณะผู้ป่วย

การจัดการ

Low risk (PAS 2 หรือ Refined Rule low)

ไม่มี fever, anorexia หรือ RLQ tenderness ชัด

ให้ home observation + return precautions หรือ re-eval 12–24 ชม.

Moderate risk (PAS 3–6)

บางอาการ appendicitis (WBC/CRP ± สูง)

ทำ ultrasound โดย pediatric expert ถ้า positive consult surgery

High risk (PAS 7)

Classic findings, WBC/CRP

เรียก pediatric surgeon ทันที ก่อน imaging เพื่อเลี่ยง CT เกินจำเป็น

ข้อควรระวัง: เด็กที่ได้ antibiotic ก่อนหน้าอาจมีอาการลดลง ควรใช้ imaging ประกอบเสมอ


8. Clinical Scoring Systems

Score

จุดเด่น

ข้อจำกัด

Pediatric Appendicitis Score (PAS)

ใช้ 10 คะแนน (3 low, 7 high risk); Sens ~100 % ที่ 3

ต้องใช้ clinical judgment ร่วม

Refined Low-Risk Score

ใช้ ANC < 6750 + ไม่มี RLQ tenderness ชัด NPV 95 %

ใช้จำกัดเฉพาะ rule-out

Alvarado Score

ใช้ง่าย (MANTRELS)

Accuracy ต่ำ ในเด็ก – ไม่แนะนำใช้เดี่ยว

pARC (Pediatric Appendicitis Risk Calculator)

AUC 0.85–0.89, แม่นยำกว่า PAS

ต้องใช้ระบบ EHR คำนวณ และ ยังไม่พิสูจน์ว่า ลด CT จริง


9. Imaging

  • Ultrasound first-line (โดยเฉพาะ adolescent female)
  • MRI ทางเลือกที่แม่นยำ ไม่ต้องใช้ radiation ถ้ามี availability
  • CT ใช้เฉพาะ กรณี diagnosis ไม่ชัดเจน หรือ ไม่มี US/MRI พร้อม
  • Pelvic US + Doppler ถ้าสงสัย ovarian pathology

10. Neonatal Appendicitis

  • Rare แต่ อัตราตายสูง ( 25 %)
  • สัมพันธ์กับ prematurity และ Hirschsprung disease
  • แยกจาก NEC ยาก หากมี localized cecal findings หรือลักษณะ perforation ให้สงสัย
  • บางรายพบใน Amyand hernia (appendix ใน inguinal sac)

11. Classification

Stage

Pathology

Clinical correlation

Acute

Lumen obstruction colic

early pain

Suppurative

Secretion + infection dilation, transmural inflammation

RLQ pain

Gangrenous

Ischemia + microperforation

worsening pain

Perforated

Frank perforation ± abscess/peritonitis

diffuse peritonitis

  • ปัจจุบันแบ่งเป็น Uncomplicated (acute/suppurative) vs Complicated (gangrenous/perforated)

12. Differential Diagnosis

Surgical:

  • Bowel obstruction (esp. post-op)
  • Intestinal malrotation ± volvulus
  • Intussusception
  • Ovarian torsion / cyst / ectopic pregnancy
  • Testicular torsion
  • Omental torsion

Nonsurgical:

  • Gastroenteritis (ระวัง “pseudo-diarrhea” จาก tenesmus)
  • Pneumonia (lower lobe)
  • UTI / Pyelonephritis
  • Streptococcal pharyngitis
  • Mesenteric adenitis
  • PID
  • Nephrolithiasis
  • DKA, HUS, IgA vasculitis (HSP), Sickle cell crisis

 

Key Takeaways

  • เด็กเล็กมักมี non-specific presentation delay perforation สูง
  • Pain migration + RLQ tenderness + vomiting หลัง pain onset = classic triad
  • Analgesia ปลอดภัย ไม่บดบังการวินิจฉัย
  • ใช้ PAS หรือ Refined Rule ช่วย risk stratification แต่ไม่แทน clinical judgment
  • Ultrasound โดย pediatric expert เป็น first-line imaging
  • Neonatal และ < 5 ปี ควร ระวัง atypical presentation และ progression เร็ว

แนวทางภาพวินิจฉัย (Imaging Approach)

1. การเลือกผู้ป่วยที่ควรทำ Imaging

Risk group

แนวทาง

หมายเหตุ

Low risk (PAS 2)

ไม่จำเป็นต้องทำภาพ หากมีสาเหตุอื่นอธิบายได้ (เช่น pharyngitis, pneumonia)

ให้ติดตามอาการ + นัดตรวจซ้ำภายใน 12–24 ชม.

Moderate risk (PAS 3–6)

เริ่มจาก Ultrasonography (US)

ถ้า appendix ไม่เห็น หรือผลไม่ชัด พิจารณา observe/repeat US/MRI/CT

High risk (PAS 7)

ปรึกษาศัลยกรรมเด็กทันที ก่อนทำภาพ

ถ้าต้องภาพ ให้ใช้ US แทน CT เพื่อหลีกเลี่ยงรังสี

⚠️ หากสถานพยาบาลไม่มีศัลยกรรมหรือรังสีแพทย์เด็ก — หลีกเลี่ยง CT ก่อน transfer


2. Imaging Algorithm สำหรับ Moderate-risk Appendicitis

1.       เริ่มด้วย Ultrasonography (US)

o   ถ้า appendix เห็นชัดและปกติ ตัดโรคได้

o   ถ้า appendix เห็นและอักเสบ consult ศัลยกรรม ผ่าตัดได้เลย

o   ถ้า appendix ไม่เห็น หรือผลไม่แน่ชัด สองทางเลือก

§  Observe: เฝ้าดู 12–24 ชม. + repeat PE, CBC, CRP, repeat US

§  Image เพิ่ม: ถ้ายังสงสัย ทำ MRI (preferred) หรือ CT

🔹 Pathway ที่ใช้ “US repeat US/MRI เฉพาะราย” ให้ sensitivity 97% specificity 91% และลดการใช้ CT ได้อย่างมาก


3. Ultrasonography (US)

ข้อดี

  • ไม่มีรังสี
  • ราคาถูก
  • แสดงพยาธิสภาพอื่นได้ (เช่น ovarian torsion/cyst)
  • เป็น first-line modality ที่แนะนำโดย American College of Radiology (ACR)

ข้อจำกัด

  • Operator-dependent มาก
  • Visualization ลดลงในเด็กอ้วน (BMI สูง)
  • ต้องใช้เครื่องมือและบุคลากรเฉพาะทาง
  • เด็กที่กลัว/ปวดมาก อาจตรวจได้ไม่ครบ

Diagnostic Performance

  • Sensitivity: 74–100%
  • Specificity: 88–99%
  • ถ้าเห็น appendix ชัด Accuracy เทียบเท่า CT
    • ตัวอย่าง: study 965 ราย Sens 98%, Spec 92%
  • ถ้า ไม่เห็น appendix:
    • 7% ของเคสยังเป็น appendicitis ต้องใช้ clinical ร่วม
    • ถ้ามี “secondary signs” เช่น free fluid, fat stranding, bowel wall thickening สนับสนุน diagnosis
    • ถ้าไม่มี secondary sign NPV 100%

เทคนิคเพิ่มความแม่นยำ

  • Posterior manual compression visualization จาก 85 95%
  • Positional scanning (flank/pelvis scan + full bladder) เพิ่มอัตราเห็น appendix ถึง 96%
  • POCUS โดยแพทย์ฉุกเฉินที่ผ่านการฝึกอบรม Sens 89–96%, Spec 92–97%

Sonographic Findings ที่บ่งชี้ Appendicitis

ลักษณะ

เกณฑ์/ลักษณะเฉพาะ

Noncompressible tubular structure

RLQ

Wall thickness > 2 mm

มี hyperemia ร่วมได้

Diameter > 6 mm

พบในเกือบทุกเคส

Free fluid / mesenteric thickening

เป็น secondary sign

Appendicolith (fecalith)

ช่วย confirm diagnosis

ถ้าเห็น appendix ปกติ ถือว่า negative; แต่หากสงสัย early/tip appendicitis ควร observe และทำ US ซ้ำภายใน 12–24 ชม.


4. Computed Tomography (CT)

ข้อดี

  • ความไวสูงสุด, ใช้ง่าย, ไม่ขึ้นกับ operator
  • แสดงโรคอื่นที่เป็นสาเหตุปวดท้องได้ (เช่น colitis, ovarian cyst, mesenteric adenitis)

ข้อเสีย

  • มี ionizing radiation เพิ่ม risk มะเร็งในอนาคต (โดยเฉพาะเด็กเล็ก)
  • อาจต้องใช้ contrast
  • ไม่จำเป็นใน initial assessment หาก US หรือ MRI ทำได้

Diagnostic Performance

  • Sensitivity: 94–100%
  • Specificity: 93–100%
  • ลด negative appendectomy rate (NAR) ได้โดยเฉพาะในเด็ก <5 ปี (NAR 5% vs 22% ถ้าไม่ใช้ CT)

แต่ไม่ได้ลด perforation rate อย่างมีนัยสำคัญ จึงไม่ใช้เป็น routine

เทคนิคที่แนะนำ

รายละเอียด

แนวทาง

Contrast

ใช้ IV contrast only Sens 90%, Spec 94%; งด oral/rectal contrast

Focused CT

สแกนเฉพาะจาก L3 ถึง pubic ramus ลดรังสีโดยไม่ลดความแม่นยำ

ปรับ parameters ตามน้ำหนัก

ลด dose โดยลด tube current หรือใช้ iterative reconstruction (ลดรังสีได้ ~45%)

CT Findings

  • Appendix หนา >2 mm
  • Diameter >6 mm
  • Appendicolith
  • Target sign (concentric wall thickening)
  • Periappendiceal fat stranding / abscess / free fluid

Pitfalls

  • Overdose radiation หากใช้ protocol ผู้ใหญ่
  • Difficult visualization ในเด็กผอม (fat น้อย)
  • Meckel diverticulum หรือ fluid-filled loop misdiagnosis

5. Magnetic Resonance Imaging (MRI)

ข้อดี

  • ไม่มีรังสี
  • ไม่จำเป็นต้องใช้ contrast
  • เหมาะในศูนย์ที่มีประสบการณ์ (เช่น pediatric tertiary centers)

ข้อจำกัด

  • ราคาแพงกว่า US/CT
  • ต้องการการร่วมมือ (อาจต้อง sedation)
  • ใช้เวลาตรวจ ~20 นาที, ต้องมี protocol เฉพาะ
  • ไม่พร้อมใช้ในหลายโรงพยาบาล

Diagnostic Performance

  • Sensitivity 96–100%, Specificity 95–99%
  • เทียบเท่า CT
  • Pathway “US rapid MRI” NAR 1.5%, missed appendicitis 0.5%

MRI Findings

เหมือน CT: wall thickening >2 mm, enlarged appendix, periappendiceal fat stranding, fluid, abscess


6. Plain Radiographs

  • ใช้เฉพาะในกรณีสงสัย bowel obstruction หรือ perforation
    • เช่น bilious vomiting, rigid abdomen, distension
  • ไม่แนะนำเป็น routine
  • อาจเห็น fecalith หรือ pneumonia ที่เป็น alternative diagnosis ได้

7. Clinical Imaging Protocols

การพัฒนา protocol แบบสถาบันช่วยลดรังสีและเพิ่มประสิทธิภาพได้ชัดเจน

หลักการของ Imaging Pathway ที่มีประสิทธิผล

1.       ใช้ clinical score (เช่น PAS) ช่วยตัดสินใจ

2.       US เป็นการตรวจเริ่มต้น (first-line)

3.       MRI แทน CT เมื่อผล US ไม่ชัด (ถ้ามีศักยภาพ)

4.       Pediatric surgical consult ก่อน CT

5.       ติดตาม compliance และ outcome (NAR, perforation rate)

ผลลัพธ์จากการศึกษาหลังใช้ protocol

ผลลัพธ์

ก่อน

หลังใช้ protocol

CT utilization

สูง

~50–60%

Sensitivity

98–99%

ไม่เปลี่ยน

Specificity

91–94%

ไม่เปลี่ยน

NAR

1.5–2%

ลดลง

Missed appendicitis

~0.5%

ต่ำมาก


Key Takeaways สำหรับแพทย์ฉุกเฉินและศัลยกรรมเด็ก

  • Ultrasound MRI CT (ตามลำดับ) คือแนวทางมาตรฐาน
  • หาก appendix เห็นและปกติ ตัดโรคได้เทียบเท่า CT
  • Nonvisualized appendix + no secondary sign NPV สูง (~100%)
  • เด็ก <5 ปี ควรระวัง rapid perforation แม้ภาพปกติ
  • พัฒนา local imaging protocol และใช้ standardized US report template จะช่วยลดรังสีและต้นทุน

Management of Acute Appendicitis in Children

1. นิยามและการจำแนก (Terminology)

ประเภท

ความหมาย

ลักษณะสำคัญ

Uncomplicated appendicitis

Appendix อักเสบแต่ผนังยังไม่ทะลุ

ไม่มี perforation หรือ abscess

Complicated appendicitis

Appendix gangrenous หรือ perforated ร่วมกับ peritonitis

พบ hole, abscess, extraluminal fecalith หรือ fibrinopurulent exudate นอก RLQ/pelvis

Early (uncomplicated)

ปวดท้อง 48 ชม., RLQ tenderness, mild fever, CRP/WBC สูง, imaging ยืนยัน

ไม่มี peritonitis

Advanced (complicated)

Peritonitis, rebound/guarding, palpable mass หรือ abscess บน imaging

อาจ perforate แล้ว


2. แนวทางการรักษา (Approach to Management)

กลุ่มผู้ป่วย

แนวทางหลัก

หมายเหตุ

ส่วนใหญ่ของเด็ก

Appendectomy

ยังคงเป็นมาตรฐาน

บางรายที่เป็น early uncomplicated และ low-risk

Nonoperative management (NOM) ด้วย antibiotic

ต้องไม่มี risk factor ต่อไปนี้ (ดูด้านล่าง)

Complicated appendicitis

Appendectomy + IV antibiotics

ถ้ามี abscess ใหญ่ drainage ก่อน แล้วค่อย interval appendectomy

Abscess/Phlegmon และอาการไม่รุนแรง

Antibiotics ± percutaneous drainage delayed appendectomy (10–12 สัปดาห์)

ลด morbidity

ควร consult ศัลยกรรมเด็กในเด็ก 5 ปี หรือมีโรคร่วมเพิ่ม risk การผ่าตัด


3. การประเมินความเสี่ยงเพื่อเลือกแนวทาง (Uncomplicated vs Complicated)

Risk factors for perforation ควรผ่าตัดทันที

  • ปวดท้อง 48 ชม.
  • WBC > 18,000/µL
  • CRP สูง
  • พบ appendicolith
  • Diameter >1.1 cm
  • มี sign ของ rupture ทางคลินิก

ถ้าไม่มีข้อใด อาจพิจารณา NOM ได้


4. Uncomplicated Appendicitis

🔹 การผ่าตัด (Appendectomy)

  • ลด risk ของ rupture, infection, ileus
  • ตรวจชิ้นเนื้อเพื่อ exclude carcinoid, Crohn, torsion, terminal ileitis

เทคนิคที่แนะนำ

  • Laparoscopic appendectomy ดีกว่า open
    • length of stay (–19 ชม.)
    • wound infection (2% vs 8%)
    • กลับสู่กิจวัตรเร็วขึ้น
    • Operative time เพิ่มเพียง ~10 นาที

🔹 การดูแลก่อนผ่าตัด (Preoperative care)

หัวข้อ

แนวทาง

Fluid therapy

IV hydration ด้วย crystalloid (NS/LR); เด็กไม่มี dehydration rate 1–1.5 × maintenance

Analgesia

mild acetaminophen/ketorolac; moderate–severe IV morphine/Ketorolac peri-op ปลอดภัยต่อ bleeding

Antibiotic prophylaxis (ให้ทันทีเมื่อวินิจฉัย)

ครอบคลุม colonic flora: Cefoxitin หรือ Ceftriaxone + Metronidazole (นิยมที่สุด)ทางเลือก: Cefotetan / Piperacillin–tazobactam / Cipro + Metronidazole (ถ้าแพ้ beta-lactam)

เวลาให้ยา

ถ้าผ่าภายใน 6 ชม. single dose เพียงพอ; ถ้าเกิน 6 ชม. (โดยเฉพาะ cefoxitin) repeat dose ก่อนผ่า

ระยะเวลารอผ่า

24 ชม. จากวินิจฉัย ไม่เพิ่ม complication; Delay >48 ชม. SSI, complication


🔹 การดูแลหลังผ่าตัด (Postoperative care)

หัวข้อ

แนวทาง

Pain control

ใช้ NSAID + acetaminophen เป็นหลัก; หลีกเลี่ยง opioid ถ้าไม่จำเป็น

Oral intake

เริ่มน้ำได้เมื่อฟื้นตัว; อาหารแข็งเมื่อทนได้

Antibiotics

ไม่ต้องให้ต่อหลังผ่า (ถ้า uncomplicated)

Discharge

ภายใน 24–48 ชม.; บางราย same-day discharge ได้

ERAS แนวโน้มใหม่

ใช้ opioid-free regimen, early ambulation, high caregiver satisfaction

*ERAS: enhanced recovery after surgery


5. Nonoperative Management (NOM)

เกณฑ์เลือกผู้ป่วย

ต้องไม่มี risk factor ต่อไปนี้:

  • ปวด 48 ชม.
  • WBC >18,000/µL
  • CRP สูง
  • Appendicolith
  • Diameter >1.1 cm
  • มี sign ของ perforation

ประมาณ 20% ของผู้ป่วย appendicitis เด็กอาจเข้าเกณฑ์ NOM

Regimen ที่ใช้

  • IV antibiotics 1–2 วัน (จน symptom และ WBC ปกติ) เช่น
    • Piperacillin–tazobactam หรือ
    • Ceftriaxone + Metronidazole
    • (ถ้าแพ้ β-lactam Ciprofloxacin + Metronidazole)
  • ตามด้วย oral antibiotics 7 วัน (เช่น Amoxicillin–clavulanate)

ผลลัพธ์จากการศึกษา

Outcome

NOM

Appendectomy

ต้องผ่าภายใน 14 วัน

18–50%

Recurrent appendicitis ภายใน 1 ปี

34%

Perforated appendicitis

19%

6%

Satisfaction ของครอบครัว

~73% ทั้งสองกลุ่ม

สรุป: NOM อาจเหมาะในเด็กที่ผ่าตัดเสี่ยงสูง, แต่มี failure rate สูง ต้องมีการติดตามใกล้ชิด


6. Complicated Appendicitis

กลุ่มไม่มี abscess/phlegmon

  • Early appendectomy เป็นแนวทางมาตรฐาน
    • Recovery เร็วกว่า
    • complication และ hospital cost
  • Laparoscopic approach แนะนำ
    • SSI, bowel obstruction, length of stay

หลักการผ่าตัด

  • หา appendicolith
  • Aspiration หนอง แต่ irrigation ยังไม่ชัดเจนว่าจำเป็น
  • Drain ถ้ามี abscess cavity หรือ stump closure ไม่แน่น

การดูแลหลังผ่า (Postop)

หัวข้อ

แนวทาง

Antibiotics

IV ceftriaxone + metronidazole หรือ piperacillin–tazobactamถ้าแพ้ cipro + metronidazole

Duration

ให้จนกว่าจะ afebrile, pain control, diet ได้, ambulate ได้, abdomen benign (อาจ <5 วัน)ไม่ต้องรอ WBC ปกติถ้าอาการดี

ตรวจ imaging เพิ่ม

ถ้ายังมีไข้, WBC 12,000, หรือกินไม่ได้หลัง 5–7 วัน

Pain control / Nutrition

NSAID/acetaminophen เป็นหลัก; NG tube ถ้า ileus; PN ถ้าไม่กิน >5–7 วัน

Paralytic ileus

ดูแลแบบ conservative ด้วย gut rest, NG suction, IV fluid


7. Appendiceal Abscess / Phlegmon

ลักษณะ

แนวทาง

Well-appearing, localized abscess 3–4 cm

Antibiotic + percutaneous drainage interval appendectomy 10–12 สัปดาห์

Ill-appearing / diffuse infection

Prompt appendectomy

มี appendicolith

ควรทำ interval appendectomy หลังหายอักเสบ

ไม่มี appendicolith

อาจไม่จำเป็นต้องผ่า ถ้าครอบครัวเข้าใจ risk

Recurrence risk

7–23% ถ้าไม่ทำ appendectomy

Underlying disease (Crohn, carcinoid)

1–2% ในผู้ที่ไม่ได้ทำ interval appendectomy


8. Discharge Criteria (ใช้ได้กับทุกกลุ่ม)

ให้จำหน่ายเมื่อ:

  • Afebrile 24 ชม.
  • Pain ควบคุมได้ด้วย non-opioid
  • กินอาหารปกติได้
  • ไม่มี tenderness หรือ mass
  • เดินได้

เด็กที่ผ่านเกณฑ์เหล่านี้มีโอกาสเกิด abscess หลังผ่าตัดต่ำมาก


9. Post-appendectomy Complications

ภาวะแทรกซ้อน

อุบัติการณ์

ลักษณะ

Wound infection / abscess

2–9% (uncomplicated), 5–55% (complicated)

ตรวจด้วย US/CT ถ้ามีไข้/ปวด

Intestinal dysfunction

พบบ่อยอันดับสอง

Paralytic ileus, constipation, adhesion

Small bowel obstruction (adhesion)

<1%

มักเกิดหลายสัปดาห์หลังผ่า

Stump appendicitis

<0.2%

เกิดจาก stump เหลือยาว; อาการเหมือน appendicitis

Mortality

<0.1%

พบได้ยากมากในยุค imaging และ sepsis care ทันสมัย


10. สรุปแนวทางปฏิบัติในเวชปฏิบัติ

สถานการณ์

แนวทางหลัก

Early, uncomplicated, ไม่มี risk

Appendectomy (laparoscopic) หรือ NOM ภายใต้ shared decision

Uncomplicated + risk factor

Appendectomy ภายใน 24 ชม.

Complicated, ไม่มี abscess

Early laparoscopic appendectomy + IV antibiotics

Complicated, มี abscess/phlegmon

Antibiotics ± drainage interval appendectomy

Gangrenous แต่ไม่ perforated

อาจไม่ต้องให้ postop antibiotics

หลังผ่า

Pain control (NSAID/acetaminophen), Diet early, Discharge เมื่อ stable


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น