Noninvasive Oxygen & Respiratory Support in pediatric
RESPIRATORY SUPPORT DEVICES หลักใน ER
- LFNC
(<2 L/min)
- Oxygen
mask with bag
- HFNC
(≥2
L/min)
LOW-FLOW NASAL CANNULA (LFNC)
ข้อสำคัญ: FiO₂
ที่ปอดจริง ต่ำกว่าที่ตั้ง และแปรผันมาก (ขึ้นกับ RR, mouth
breathing, anatomy) → ต้อง ดู SpO₂ เป็นหลัก มากกว่าคำนวณ
FiO₂
Max flow ของ “standard / low-flow
nasal cannula” ในเด็ก
Rule of thumb ที่ใช้กันบ่อย:
- ทารกแรกเกิด–ต่ำกว่า 1 ปี ➜
สูงสุด ~1–2 L/min
- เด็กเล็ก ~1–5 ปี ➜
ไม่เกิน ~2 L/min (บางที่ให้ได้ถึง 3–4
แต่ส่วนใหญ่หยุดที่ 2 L/min ถ้าไม่ humidify)
- เด็กโต >5 ปี ➜
ได้ถึง 4 L/min
(ถ้าจะมากกว่านี้ควรเปลี่ยนเป็น face mask หรือ HFNC แทน)
ถ้าเริ่มต้องใช้ flow สูงจนเด็กยัง
hypoxemia / ยังเหนื่อย → ควรคิดเรื่อง HFNC
หรือ nCPAP/NIV แทน
OXYGEN MASK WITH RESERVOIR BAG (NON-REBREATHER MASK;
NRBM)
Minimum Flow (Flow ต่ำสุด)
เพื่อป้องกันไม่ให้ถุง (reservoir bag) แฟบ และป้องกันการค้างของ CO₂
→ ต้องให้ flow
มากพอ
👉 เด็กทุกวัย:
ขั้นต่ำ = 10–12 L/min
- ใช้น้อยกว่านี้ = เสี่ยง CO₂ rebreathing
- ถุงต้อง พองอย่างน้อยครึ่งหนึ่ง ตลอดเวลาในช่วงหายใจเข้า–ออก
- ถ้าเด็กหายใจเร็ว / tidal volume ต่ำ ต้องเพิ่ม
flow ขึ้น
- เป้าหมาย FiO₂ ได้ ~0.8–0.9
ถ้าทำได้ดีและถุงไม่แฟบ
Maximum Flow (Flow สูงสุด)
ขึ้นกับเครื่อง O₂ source และขนาดหน้ากาก
👉 เด็กเล็ก–เด็กโต:
สูงสุด = 15 L/min
- เป็นตัวเลขที่ใช้กันใน pediatric emergency และ
PICU
- ถ้าต้องมากกว่านี้ → ควรเปลี่ยนเป็น HFNC / CPAP / NIV แทน
เพราะ mask ไม่ได้เพิ่ม positive pressure แค่ให้ออกซิเจนเข้มข้นสูง
HIGH-FLOW NASAL CANNULA (HFNC)
INTRODUCTION
HFNC เป็นการให้ออกซิเจนความชื้นสูงและอุ่นที่
“อัตราการไหลสูงกว่าการหายใจเข้าเองของผู้ป่วย” (generally 2–60 L/min ขึ้นกับอายุ/น้ำหนัก) เกิดแรงดัน positive distending pressure ระดับต่ำ และลดงานหายใจ ใช้ได้ใน ER, ward, PICU และการขนย้ายผู้ป่วย
1. DESCRIPTION & COMPONENTS
HFNC หรือ Heated Humidified HFNC ประกอบด้วย
- Flow
generator
- Air–O₂
blender
- Heated
humidifier chamber
- Tubing
circuit
- Nasal
cannula interface (ไม่ต้อง seal แน่น)
- Optional:
Pressure-relief valve
❗ ไม่แนะนำให้พ่นยาผ่าน
HFNC (drug delivery ไม่สม่ำเสมอ ประสิทธิภาพลดลงที่ high
flow)
2. MECHANISMS OF ACTION
HFNC มีประโยชน์จากกลไกหลัก 4 อย่าง:
2.1 Nasopharyngeal dead space washout
ลดการ rebreathing ช่วยเพิ่ม
FiO₂ ที่เข้า alveoli
2.2 ลด upper airway resistance
Flow สูงกว่าความเร็วหายใจเข้า ช่วยลดงานหายใจ
(ลด diaphragmatic effort)
2.3 Optimal conditioning (heated + humidified gas)
ลด oxygen cost ของร่างกาย
ลด bronchospasm จาก cold/dry gas
2.4 Positive distending pressure
ให้แรงดัน ~1–4 cmH₂O
ขึ้นกับ flow, fit ของ cannula, การปิดปาก
ในเด็ก >2 L/kg/min สร้าง pharyngeal
pressure ได้ชัดเจน
👉 ใช้ pacifier
ในทารกช่วยปิดปาก เพิ่มประสิทธิภาพ
3. COMPARISON WITH OTHER O₂ DELIVERY
MODES
HFNC vs Low-Flow Nasal Cannula
- HFNC ให้ FiO₂ คงที่กว่า
ปรับได้แม่นยำกว่า
- ลดงานหายใจ ฟื้นตัวเร็วกว่าใน bronchiolitis
HFNC vs Face Mask / OxyMask
- ทนกว่า ให้ positive pressure ได้
- RCT พบ HFNC ลด failure และ weaning
ได้เร็วกว่าสำหรับ bronchiolitis
HFNC vs CPAP
- ประสิทธิภาพใกล้เคียง CPAP ในหลายภาวะ hypoxemic
respiratory failure
- HFNC: ทนกว่า เสียงเบา ใช้ sedation น้อยกว่า แผลจาก mask
น้อยกว่า
- CPAP: อาจดีกว่าในบางกรณี severe respiratory disease แต่มี nasal trauma มากกว่า
4. INDICATIONS
ใช้ได้ในเด็กที่ มี severe
respiratory distress หรือ hypoxemia และ ยังคงรักษา
airway ได้เอง
ภาวะที่มีประโยชน์:
⭐ Bronchiolitis (มี
evidence มากที่สุด)
⭐ Respiratory distress จากหลายสาเหตุ
– Pneumonia
– Viral LRTI
– Post-extubation distress
⭐ Asthma exacerbation (severe)
ช่วยลดงานหายใจ แม้ evidence ยังจำกัด
⭐ Tracheomalacia
positive pressure ช่วยป้องกัน airway
collapse
⭐ Preoxygenation / Apneic
oxygenation ก่อน intubation
⭐ Hypoxemic respiratory failure
(ยกเว้น mild–moderate AHRF ที่งานวิจัย PARIS-2 พบว่า HFNC ไม่ได้ดีกว่า standard O₂)
5. CONTRAINDICATIONS
❌ ไม่ควรใช้ HFNC
ในผู้ป่วยที่ต้อง intubate ทันที
ภาวะที่ควรหลีกเลี่ยง:
- Hypercapnic
respiratory failure (เช่น severe bronchiolitis with
CO₂
retention)
- Facial
anomalies เช่น choanal atresia
- Massive
secretions
- Active
vomiting
- Bowel
obstruction
- Pneumothorax
/ pneumomediastinum
- Agitation
รุนแรง ไม่สามารถทน cannula ได้
6. INITIATION (Practical Guide)
✳ Cannula ขนาดพอดี
= เติม 50% ของรูจมูก ไม่ควร seal แน่น
ป้องกัน air trapping และ barotrauma
✳ Temperature: 37°C (ดีที่สุดสำหรับ humidification)
Initial Flow Rate
ตามอายุ/น้ำหนัก (table-based
approach):
|
อายุ |
Flow เริ่มต้น |
|
Neonate |
4–6 L/min |
|
Infant |
6–8 L/min (หรือ 1–2
L/kg/min) |
|
Young child |
10–20 L/min |
|
Older child |
20–30 L/min |
|
Adolescent |
30–60 L/min |
Flow สูงสุด ให้ตาม
table/device limitations
**ส่วนใหญ่แนะนำ max flow 2 L/kg/min for
first 12 kg + 0.5 L/kg/min for each kg thereafter (max flow 50 L/min)
FiO₂
- เริ่ม 0.4–1.0
- ปรับเพื่อให้ SpO₂ 94–99%
7. ASSESSMENT OF EFFECTIVENESS
ควรประเมินภายใน 30–60 นาทีแรก:
✓ Vital signs ดีขึ้น
↓HR, ↓RR
✓ ลด work
of breathing
- ลด retractions
- ลด nasal flaring
- เด็กสงบขึ้น รับประทานนมดีขึ้น
✓ Oxygenation ดีขึ้น
- SpO₂/FiO₂
> 200 ที่ 60 นาที → สัมพันธ์กับ
success
⚠ ถ้าไม่ดีขึ้นภายใน
60–90 นาที → เตรียม escalate
(CPAP/Intubation)
8. COMPLICATIONS
ภาวะแทรกซ้อนสำคัญ (พบไม่บ่อย <1%):
- Air
leak syndromes
(เช่น pneumothorax, pneumomediastinum) - Rare:
pneumocephalus
- Nasal
trauma (น้อยกว่า CPAP)
- Gastric
distension
ป้องกันได้ด้วย:
- ใช้ cannula ไม่เกิน 50% ของรูจมูก
- ใช้ flow ต่ำพอเหมาะ
- Pressure-relief
valve (ถ้ามี)
✔ Clinical Pearls
- HFNC ควรใช้พร้อม monitoring ใกล้ชิด
- ถ้าเด็กยังเหนื่อย, hypercapnic หรือ oxygenation
แย่ลง → อย่าชะลอการ intubation
- ใน bronchiolitis flow ~ 2 L/kg/min ให้ผลดีที่สุดต่อ
work of breathing
- ปิดปาก (ใช้ pacifier) เพิ่มประโยชน์ของ HFNC
ในทารก
- Mild–moderate
AHRF: HFNC ไม่ได้ดีกว่า low-flow O₂
(PARIS-2)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น