Antidiarrhea
A. Probiotics (Bioflor, Infloran, Biogaia, TS6)
- ประสิทธิภาพ:
- Bioflor
(S. boulardii) มี RCT และ meta-analysis
หลายฉบับสนับสนุนในเด็กและผู้ใหญ่
- Infloran
(Lactobacillus acidophilus + Bifidobacterium bifidum) และ Biogaia
(Lactobacillus reuteri) มีข้อมูลดีในเด็ก โดยเฉพาะ viral
diarrhea
- TS6 (Probiotic
blend) หลักฐานยังไม่มากใน acute diarrhea แต่ใช้บ่อยใน gut health ทั่วไป
- ข้อดี: ปลอดภัย ใช้เสริมร่วมกับ ORS
ได้ดี
- ข้อเสีย: ราคา, ความแตกต่างด้านสายพันธุ์และปริมาณเชื้อมีผลต่อผลลัพธ์
B. Antisecretory agent (Hidrasec)
- Racecadotril
ลดการหลั่งน้ำ จาก Enkephalinase inhibitor แต่ไม่กด peristalsis →
ปลอดภัยกว่าการหยุดลำไส้
- หลักฐานแสดงว่าลดปริมาณ stool output ได้
แต่ผลต่อระยะเวลาอาจน้อยกว่า loperamide
C. Antimotility (Loperamide)
- ยับยั้งการเคลื่อนไหวลำไส้ มีประสิทธิภาพสูง แต่ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยสงสัยติดเชื้อแบคทีเรีย
invasive (เช่น มีไข้, อุจจาระมูกเลือด)
เพราะเสี่ยง toxic megacolon
D. Adsorbents (Smecta, Dehecta, Kaopectate, Activated
Charcoal)
- Smecta/Dehecta (Dioctahedral smectite) มีข้อมูลดีในเด็ก → ลดระยะเวลาและความถี่ถ่าย
- Kaopectate,
Activated Charcoal หลักฐานเก่าหรือจำกัด → ใช้น้อยลงใน
guideline ปัจจุบัน
3. แนวทางเลือกใช้ในคลินิก
1.
เด็กเล็ก/ทารก:
o ORS
+ Smecta/Dehecta + Probiotics (Bioflor, Infloran, Biogaia)
o Hidrasec
พิจารณาในบางกรณี
2.
ผู้ใหญ่ ท้องเสียไม่ติดเชื้อ:
o Loperamide
(ถ้าไม่มีไข้/มูกเลือด) หรือ Hidrasec
3.
ติดเชื้อแบคทีเรีย invasive:
o หลีกเลี่ยง Loperamide →
ใช้ ORS + Probiotics/Smecta
4.
การป้องกันท้องเสียจาก Antibiotics:
o Probiotics
โดยเฉพาะ S. boulardii มีหลักฐานดี
ตารางสรุปขนาดยาที่แนะนำ
|
ยา / ผลิตภัณฑ์ |
เด็ก (>
2 เดือน หรือ ตามอายุที่อนุมัติ) |
ผู้ใหญ่ |
หมายเหตุสำคัญ |
|
Bioflor (Saccharomyces
boulardii) |
2 เดือน–6
ปี: 250 mg วันละ 1–2 ครั้ง > 6 ปี:
250 mg วันละ 2 ครั้ง |
250 mg วันละ 2
ครั้ง |
ใช้ 5–7 วัน หรือจนกว่าหาย; ผสมในน้ำ/นมเย็น
ห้ามผสมในของร้อน |
|
Hidrasec (Racecadotril) |
< 9 กก.:
10 mg tid 9–13 กก.:
20 mg tid 13–27 กก.:
30 mg tid > 27 กก.: ใช้ dose ผู้ใหญ่ |
100 mg tid ก่อนอาหาร |
ใช้ต่อเนื่องจนกว่าท้องเสียหยุด
แต่ไม่เกิน 7 วัน |
|
Smecta / Dehecta
(Diosmectite) |
< 1 ปี:
1 ซอง/วัน 1–2 ปี:
1–2 ซอง/วัน > 2 ปี:
2–3 ซอง/วัน |
3 ซอง/วัน |
ผสมในน้ำหรือนม;
ระยะเวลา 3–7 วัน |
|
Loperamide |
> 12 ปี: เริ่ม 4 mg จากนั้น 2 mg หลังถ่ายเหลวทุกครั้ง
(max 8–12 mg/วัน) <12 ปี: ไม่แนะนำในท้องเสียเฉียบพลัน |
เริ่ม 4 mg จากนั้น 2 mg หลังถ่ายเหลวทุกครั้ง (max 16
mg/วัน) |
หลีกเลี่ยงถ้ามีไข้
> 38.5°C หรืออุจจาระมูกเลือด, เด็กเล็ก,
ติดเชื้อ invasive เช่น Shigella,
EHEC |
Key Points ทางคลินิก
1.
Bioflor: หลักฐานแข็งแรงที่สุดใน
probiotic สำหรับท้องเสียเฉียบพลันและ antibiotic-associated
diarrhea
2.
Hidrasec: ลดปริมาณน้ำในอุจจาระได้ดี
ใช้ได้ในเด็กเล็ก > 3 เดือนขึ้นไปในหลาย guideline
3.
Smecta/Dehecta: ปลอดภัย
ใช้ได้ตั้งแต่ทารก แต่ควรให้ห่างจากยาอื่นอย่างน้อย 1–2 ชม.
เพราะอาจลดการดูดซึม
4.
Loperamide: เหมาะกับผู้ใหญ่
ไม่มีไข้/มูกเลือด ไม่ควรใช้ในเด็กเล็กและผู้ติดเชื้อ invasive diarrhea
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น