Antiemetic drugs
1. Receptor ที่เกี่ยวข้องกับ reflex ของอาเจียน
- M1
(Muscarinic) – เกี่ยวข้องกับ motion sickness
- H1
(Histamine) – motion sickness, vestibular nucleus
- D2
(Dopamine) – area postrema
- 5-HT3
(Serotonin) – vagal afferents, area postrema
- NK1
(Neurokinin-1) – substance P, brainstem nucleus tractus solitarius
2. กลุ่มยาหลักและการใช้ทางคลินิก
2.1 Anticholinergics (M1 antagonists)
- Scopolamine
(transdermal 1 mg/72 hr, oral 0.3–0.6 mg q4–6h)
- ใช้: ป้องกัน motion sickness
- ADR:
dry mouth, blurred vision, sedation, ห้ามใช้ใน glaucoma,
risk hyperthermia
2.2 Antihistamines (H1 antagonists)
- Diphenhydramine:
25–50 mg PO q6h
- Dimenhydrinate:
50 mg PO q4h
- Meclizine:
25–50 mg PO q24h
- Promethazine:
12.5–25 mg PO/IM q4–6h
- ใช้: motion sickness, vestibular nausea
- ADR:
sedation, anticholinergic effects
2.3 Dopamine Receptor Antagonists (D2 antagonists)
Phenothiazines
- Prochlorperazine:
5–10 mg PO q6–8h หรือ IM/IV
- Chlorpromazine:
10–25 mg PO q4–6h
- ใช้: GI nausea, mild–moderate CINV
- ADR:
extrapyramidal symptoms (EPS), hypotension
Butyrophenones
- Droperidol:
0.625–2.5 mg IM
- Haloperidol:
ใช้ dose ต่ำ, ระวัง
QT prolongation
- ใช้: postoperative nausea,
palliative care
Benzamides
- Metoclopramide:
10–20 mg PO/IV q6–8h
- Domperidone:
peripheral D2 blocker (ไม่ข้าม BBB, ไม่มี
EPS)
- ใช้: CINV, gastroparesis
- ADR:
EPS, QT prolongation, tardive dyskinesia (metoclopramide)
2.4 5-HT3 Receptor Antagonists
- Ondansetron,
Granisetron, Dolasetron, Palonosetron
- ใช้: acute CINV, postoperative nausea
- ADR:
headache, constipation, QT prolongation (ระวังใน dolasetron
IV)
- Palonosetron:
ครึ่งชีวิตยาว, ดีต่อ delayed
CINV
2.5 NK1 Receptor Antagonists
- Aprepitant,
Fosaprepitant, Netupitant, Rolapitant
- ใช้: acute + delayed CINV (cisplatin,
anthracycline-cyclophosphamide)
- Note:
CYP3A4 interactions → ลดขนาด dexamethasone ร่วมด้วย
2.6 Glucocorticoids
- Dexamethasone
เป็นหลัก (4–20 mg IV/PO)
- ใช้: CINV ร่วมกับ 5-HT3 antagonist
± NK1 antagonist
2.7 Cannabinoids
- Dronabinol:
5–10 mg PO q6–8h
- Nabilone:
1–2 mg PO q12h (นอกสหรัฐฯ)
- ใช้: CINV refractory cases
- ADR:
sedation, dysphoria, hypotension
2.8 Benzodiazepines
- Lorazepam:
0.5–2 mg PO/IV q6–8h
- ใช้: anticipatory nausea, adjunct ลด anxiety
3. แนวทางการใช้ใน Chemotherapy-Induced
Nausea and Vomiting (CINV)
|
Risk of CINV |
แนะนำ Regimen |
|
High (>90%) |
5-HT3 antagonist + Dexamethasone
+ NK1 antagonist ± Olanzapine |
|
Moderate (30–90%) |
5-HT3 antagonist + Dexamethasone |
|
Low (10–30%) |
Dexamethasone หรือ 5-HT3
antagonist single |
|
Minimal (<10%) |
ไม่ต้องให้ prophylaxis |
|
สรุปจุดสำคัญสำหรับแพทย์
|
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น