Metacarpal Head Fractures
Key points (ฉบับเร็ว)
- หัวกระดูก = intra-articular ทุกเคส → ส่วนใหญ่ ต้องปรึกษาศัลยแพทย์มือ
- พบบ่อยที่ หัวกระดูกนิ้วชี้ (2nd MC); เกิดจาก direct blow/crush/ต่อย (“fight
bite” เสี่ยงติดเชื้อข้อ)
- ประเมิน rotation อย่างเคร่งครัด—ผิดแนวเพียงเล็กน้อยส่งผลหน้าที่มาก
→ ต้องแก้
- ภาวะแทรกซ้อนสำคัญ: joint stiffness (จากดามนาน)
และ avascular necrosis (AVN) ของหัวกระดูก
- ดามเริ่มต้น: radial/ulnar gutter – MCP 50–60°
flexion, wrist 10–20° extension, PIP/DIP full extension
Clinical anatomy ที่เกี่ยวข้อง
- หัวกระดูกมีรูปร่าง “cam” + collateral ligaments ตึงเมื่องอ → ส่งผลต่อความมั่นคงของ MCP
- 2nd
MC เป็น “border metacarpal” ตรึงที่
CMC มาก → เสี่ยงบาดเจ็บ
Mechanism
- Direct
blow/crush/projectile, ต่อยของแข็ง/คน (ระวัง fight
bite)
- Avulsion
จาก valgus/varus/torsion ทำให้ collateral
ligament ดึงชิ้นกระดูกหลุด
Presentation & Examination
- ปวด/บวมเฉพาะที่ MCP, ROM ลด, กดเจ็บปลาย MC, axial load เจ็บมากขึ้น
- ทดสอบ varus/valgus ที่ MCP → ลองหาฉีกขาดของ
collateral หรือ avulsion
- Rotational
alignment (สำคัญมาก)
- กำมือ (MCP & PIP flex 90°) → ปลายนิ้วควร converge
ได้
- MCP
flex 90° + PIP/DIP เหยียด → ระนาบเล็บตรง
เทียบมือข้างดี
- ผิวหนัง: มองหาบาดแผล/เขี้ยวฟันเหนือ MCP
(“fight bite”) → ต้องล้าง/ATB ครอบคลุม flora ช่องปาก + consult
Imaging
- Hand
series: AP/Lateral/Oblique (มาตรฐาน)
- POCUS
ช่วยคัดกรองเร็ว; รายละเอียดกระดูกไม่เท่า
X-ray/CT
- CT
(non-contrast) ถ้าสงสัย occult/ต้องนิยามชิ้นส่วนกระดูกละเอียด
- Brewerton
view ถ้าสงสัย collateral ligament avulsion
แต่ฟิล์มปกติ
- หัวกระดูกมัก comminuted และอาจมี neck
fracture ร่วม
Diagnosis & DDX
- วินิจฉัยจากภาพถ่าย (X-ray/CT); พิจารณา POCUS
screening
- แยกจาก: MCP dislocation/subluxation (ผิดรูปชัด,
งอ/เหยียดไม่ได้), gout/synovitis (ไม่มีประวัติ trauma)
Indications for Surgical/Hand consult
- Open
fracture, NV compromise, tendon laceration
- ส่วนใหญ่ของ metacarpal head fractures (intra-articular
+ มัก comminuted)
- Rotational
deformity ใด ๆ
- ชิ้น avulsion เล็ก ที่เคลื่อน ≤3 มม. → อาจรักษาอนุรักษ์ได้
แต่ ควรปรึกษาก่อน
Initial ED Management
- Immobilization:
- Radial
gutter สำหรับ 2nd–3rd MC, Ulnar gutter สำหรับ 4th–5th MC
- จัดท่า: MCP 50–60° flexion, Wrist 10–20°
extension, PIP/DIP full extension
- Ice
+ elevation 48–72 ชม., analgesics
- Reassess
ภายใน 1 สัปดาห์ ด้วยตรวจซ้ำ + ฟิล์มซ้ำ (ดู displacement)
Follow-up (non-displaced ที่คัดเลือกอย่างระมัดระวัง)
- ดาม 2–3 สัปดาห์ → เริ่ม ROM
เร็ว เพื่อกัน stiffness
- ฟิล์มซ้ำ 1 สัปดาห์ และเมื่อจะยุติดาม (สัปดาห์ที่ 2–3)
- ถ้าชิ้นเคลื่อนระหว่างติดตาม → ส่งต่อ
- เฝ้าระวัง AVN (พบบ่อยขึ้นใน fracture
แนวนอน/เคลื่อน) → ถ้ามีอาการ/สงสัย ให้ภาพถ่ายติดตามยาว
(เช่น 1 ปี)
Return to sport/work
- กีฬา: ต้อง ROM เต็มไม่เจ็บ
+ หลักฐานการติดดีบนภาพถ่าย; หลังปลดดามเริ่ม ROM
ไม่เท่ากับหายสนิท → ใส่ padding/orthosis
ต่อ 4–6 สัปดาห์; โดยมาก งดแข่ง 4–6 สัปดาห์
- งานใช้มือหนัก: กลับได้เมื่อ ROM
ใช้งานได้ + ไม่เจ็บ + ไม่กดเจ็บ
Pediatric considerations
- มักจาก axial load + rotation; เน้นตรวจ
rotation โดยเฉพาะ 2nd/5th (border
digits)
- Collateral
ligaments เกาะบน epiphysis → เสี่ยง Salter-Harris
II
- Joint
effusion + ปวดมาก อาจบีบหลอดเลือด epiphysis
→ เสี่ยง
AVN → ส่งด่วน
- Nondisplaced
avulsion / minimal SH-II: ดาม radial/ulnar
gutter 2–3 สัปดาห์ แล้วเริ่ม ROM
Pitfalls & Pearls
- ❗️พลาด fight bite →
เสี่ยง septic arthritis/osteomyelitis
- ❗️Prolonged
immobilization >3–4 สัปดาห์ → stiffness
ดื้อรักษา
- ❗️มองข้าม rotation เล็กน้อย → malunion
ทางหน้าที่ ชัดเจน
- ✅
จัดท่า gutter splint ถูกต้อง ตั้งแต่ต้น ลดภาวะแทรกซ้อน
- ✅
Brewerton view ช่วยเจอ avulsion เล็กจาก
collateral
- ✅
ส่วนใหญ่ head fractures → consult ตั้งแต่แรก
ED One-Page Checklist
- □ NV status / skin breaks / fight
bite?
- □ AP/Lateral/Oblique ± Brewerton,
พิจารณา POCUS/CT
- □ ประเมิน rotation
อย่างเป็นระบบ
- □ Gutter splint (MCP
50–60° flex, Wrist 10–20° ext, PIP/DIP ext) + ice/elevation/analgesia
- □ นัด 1
สัปดาห์ พร้อมฟิล์มซ้ำ
- □ เกณฑ์ส่งต่อ:
open/NV/tendon, intra-articular comminuted, rotation, displacement,
pediatric pain+effusion (สงสัย AVN)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น